Dyskryminacja płacowa na rynku pracy

Aspekty prawne

Według art. 183c kp, każdy pracownik ma “Prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę”, jeśli jednak wytyczne Kodeksu Pracy nie są spełnione mamy do czynienia z terminem dyskryminacji płacowej. Czym ona tak właściwie jest? Dyskryminacja płacowa to bezpodstawne wypłacanie różnych wynagrodzeń dla pracowników, którzy wykonali taką samą pracę, a mają podobne/ takie samo wykształcenie oraz doświadczenie. Najczęściej spotykaną formą dyskryminacji jest obniżanie zarobków kobiet, tylko ze względu na ich płeć. Wraz z bardzo szybkim rozwojem kulturowym czy technologicznym dyskryminacja ze względu na płeć staje się coraz większym problemem. Kiedy jednak przyjrzymy się naszej historii, bez problemu odnajdujemy bogatą listę kobiet, które wykazały się niezwykłą inteligencją w prawie każdej dziedzinie.

Jednak, czy tylko tzw. płci pięknej dotyczy ten problem? Oczywiście, że nie, dyskryminacja występuje także na tle narodowym, wiekowym, rasowym, religijnym, przekonań politycznych, czy orientacji seksualnej. Udowodnienie dyskryminacji jest możliwe, aczkolwiek główną przeszkodą jest klauzula poufności zarobków, której podpisania często wymagają osoby zatrudniające. Teoretycznie zakazuje ona informować jedynie konkurencję o wysokości pensji, praktycznie wielu pracodawców grozi zwolnieniem nawet w przypadku okazania wynagrodzenia współpracownikom. Dyskryminacja płacowa zagrożona jest sankcją wynoszącą równowartość przynajmniej minimalnej pensji, oprócz tego, pracownik ma prawo żądania wyrównania jego wynagrodzenia.

Luka płacowa

Z terminem dyskryminacji płacowej łączy się pojęcie luki płacowej. Dzielimy ją na:

1. skorygowaną,
2. nieskorygowaną.

Około 17% - taką wartość przyjmuje luka płacowa skorygowana w Polsce. Określa ona procentową różnicę między zarobkami obu płci na tym samym, bądź porównywalnym stanowisku, ważnym aspektem jest fakt, że bierze ona pod uwagę czynniki m.in. takie jak:

1. wiek,
2. wykształcenie,
3. staż pracy,
4. wielkość firmy.

Natomiast luka nieskorygowana, która tego nie uwzględnia wynosi około 4,5%, dzięki czemu znajdujemy się w czołówce państw europejskich o najniższym współczynniku luki płacowej nieskorygowanej, Ta różnica wynika głównie z:

1. macierzyństwa,
2. niepełnych etatów,
3. urlopów ze względu na opiekę nad dziećmi
4. a nawet przerwy w karierze.

Oprócz tego, kobiety częściej pracują w mniej płatnych sektorach lub zarabiają mniej niż mężczyźni na tym samym stanowisku. W Europie, w momencie objęcia stanowiska przewodniczącej Komisji Europejskiej przez Ursulę von der Leyen, temat nierównych zarobków zyskał na popularności. Jej program ma na celu zrównać wynagrodzenie mężczyzn i kobiet wykonujących pracę na tym samym stanowisku.

Dyskryminacja za względu na płeć

W internecie możemy znaleźć bardzo dużo danych statystycznych, które porównują wynagrodzenia na wielu płaszczyznach, zarówno na skalę całego kraju jak i w wybranych województwach czy miastach. Co ciekawe, największe różnice płacowe ze względu na płeć w Polsce, występują w województwie mazowieckim. W Warszawie luka płacowa między mężczyznami a kobietami wynosi prawie dwa tysiące złotych! Natomiast w województwie podlaskim, różnica wynagrodzenia jest znikoma.

Dyskryminacja ze względu na wiek

Jeżeli chodzi o dyskryminację płacową ze względu na wiek, okazuje się, że najniżej opłacaną grupą wiekową jest przedział od 21-30 lat oraz od 46-55 lat. Zarówno osoby, które dopiero wkraczają na rynek pracy, jak i te, które mają na nim duże doświadczenie, borykają się z problemami w wynagrodzeniu.

Dyskryminacja rasowa

Ciekawym przypadkiem jest też dyskryminacja ze względu na pochodzenie. Tutaj badania przeprowadzane są na podstawie porównania zarobków na rynku pierwotnym oraz wtórnym. Jak się okazuje przepaść w tym przypadku jest ogromna, często nawet kilkukrotna. Po analizie wielu wykresów, danych i artykułów, możemy bez wahania przyznać, że problem dyskryminacji płacowej występuje na wielu płaszczyznach. Czasem jest to większa różnica, a w innym przypadku mniejsza, Jednak nadal jasno widać, że owa występuje!

Proces dyskryminacji ma negatywny wpływ na gospodarkę, a jego zwalczanie prowadzi do zwiększenia produktu krajowego brutto. Co ciekawe, zdecydowana większość Polaków, twierdzi, iż kryzys ekonomiczny nie wpłynął na zwiększenie dyskryminacji na rynku pracy.

Projekt

Ten i inne problemy współczesnego rynku pracy doprowadziły nas- grupę poznańskich licealistów- do podjęcia próby walki z wszechobecną dyskryminacją. Jesteśmy młodzi, dopiero stawiamy swoje pierwsze kroki szukając wakacyjnego zatrudnienia, a mimo to już zauważyliśmy jak bardzo jesteśmy dyskryminowani przez nasz wiek. Każdy kiedyś zaczynał, a obecnie szansa dobrego początku jest zdecydowanie za często odbierana młodym ludziom - "nie przyjmiemy cię, nie masz doświadczenia"- jak mamy je zdobyć skoro każdy nam to powtarza? Dyskryminacja na tle wieku, wyznania, narodowości, płci, czy orientacji seksualnej - nie tolerujemy jej!

Z tej przyczyny zdecydowaliśmy się rozpocząć nasz projekt społeczny- Równe Bejmy- realizowany w ramach olimpiady Zwolnieni z Teorii. Udało się nam uzyskać kilku partnerów, w tym patronat platformy Jober.pl oraz firmy Żabka. Dostrzegli oni w nas potencjał, więc może i Wy, drodzy czytelnicy, zrobicie to samo? Zapraszamy was na nasze social media o tej samej nazwie, co projekt! Wspólnie jesteśmy w stanie osiągnąć naprawdę dużo. W przypadku tego problemu liczą się głównie zasięgi. Im więcej osób zwróci uwagę na ten problem, tym więcej osób skorzysta z pozytywnych skutków, które uda nam się osiągnąć. Ludzie od lat walczą z nierównością i o prawa, które się im należą, dlatego też nie można poprzestać na analizach i danych, a należy wdrożyć w życie równość rozwoju zawodowego i płacy, gdyż – jak widać – jeszcze to nie nastąpiło. “Żadnych „jeśli", „oraz", „ale". Żadnego odstępstwa od reguł. Jedna miara dla każdego.”- Alyxandra Harvey.

RówneBejmy